Tòa án tội phạm chiến tranh Nam Tư của Liên Hợp Quốc ngày thứ Năm 29/11 sẽ phán quyết về việc có đưa cựu thủ tướng Kosovo, Ramush Haradinaj, ra xét xử. Trước đó, ông Haradinaj từng phải ra tòa, nhưng rồi được trả tự do. Tuy nhiên, tòa phúc thẩm phát hiện các nhân chứng trong vụ việc đã bị đe dọa.
Cựu thủ tướng Kosovo, Ramush Haradinaj (Nguồn: Guardian)
Thẩm phán người Nam Phi Bakone Justice Moloto sẽ ra phán quyết trong phiên điều trần tại trụ sở Tòa án tội ác Liên Hiệp Quốc (ICTY) ở The Hague vào lúc 9 giờ sáng (8 giờ sáng giờ GMT) ngày 29/11. Haradinaj, 44 tuổi, Idriz Balaj, 41 tuổi và Lahmi Brahimaj, 42 tuổi, đã ra tòa vì các tội ác chiến tranh phạm phải với người Serbia và những người không phải người Albania trong cuộc chiến tranh đòi độc lập cho Kosovo 1998-1999. Là quan chức cấp cao nhất của tổ chức vũ trang Quân đội giải phóng Kosovo (KLA) sẽ bị đưa ra xét xử, Haradinaj cùng Balaj, người phó của ông trong đơn vị “Đại bàng đen” khét tiếng, đã được tha bổng tháng 4/2008, thoát 37 cáo buộc tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người. Brahimaj bị tuyên có tội tra tấn và lãnh án sáu năm tù. Vẫn được những người Albania đa số ở Kosovo coi là người hùng, nhưng cả ba đã bị mang ra xét xử lại sau khi các công tố viên LHQ kháng án. Những thẩm phán của ICTY nói họ phát hiện “những sai sót nghiêm trọng trong việc bảo đảm tính xác thực trong lời khai của nhân chứng” ở phiên tòa sơ thẩm kéo dài 10 tháng trước đó. Một trong những nhân chứng, cựu thành viên KLA Shefqet Kabashi bị tuyên hai tháng tù giam vì cản trở công lý do từ chối ra làm chứng. Haradinaj, rời cương vị thủ tướng sau 100 ngày lên nắm quyền để tham dự phiên tòa sơ thẩm, và Balaj, trở lại tòa lần này với sáu cáo buộc tội ác chiến tranh bao gồm giết người, đối xử tàn ác và tra tấn, trong khi Brahimaj đối mặt với bốn lệnh truy tố. Trong phiên tòa phúc thẩm, các công tố viên cáo buộc ba người đã sát hại và tra tấn những người Serbia và những người bị nghi ngờ chống lại phong trào đòi ly khai KLA. Tất cả các lệnh truy tố liên quan tới những tội ác diễn ra tại khu nhà tù khét tiếng Jablanica ở ngoại ô Pristina, nơi các nhân chứng kể lại việc những tù nhân bị đánh đập, bẻ gẫy tay và móc mắt. Các công tố viên muốn tòa tuyên ít nhất 20 năm tù giam cho cả ba. Haradinaj, người thành lập đảng Liên minh vì tương lai Kosovo sau cuộc chiến, được tại ngoại từ ngày 10/5 và đang sống ở nhà riêng tại Pristina. Nếu được trả tự do, ông ta có thể tiếp tục sự nghiệp chính trị ở Kosovo và ra tranh cử thủ tướng lần nữa. Tuy nhiên, ông vẫn bị Belgrade coi là tội phạm chiến tranh và Serbia đã ra lệnh truy nã Haradinaj vì những tội ác chống lại người Serbia và người không phải Albania trong chiến tranh. Xung đột Kosovo chấm dứt khi các lực lượng NATO can thiệp. Kosovo tuyên bố độc lập đơn phương khỏi Serbia năm 2008, nhưng Belgrade vẫn coi vùng lãnh thổ này là một tỉnh thuộc Serbia, bất chấp việc nhiều nước đã công nhận Kosovo./.
Trần Trọng (Vietnam+)