Chính trường Nhật nguy cơ vào vòng xoáy bất ổn

Đây là cuộc bầu cử mang tính quyết định đối với sự tồn tại của chính quyền của Thủ tướng Naoto Kan và nhiều khả năng là sự khởi đầu của một vòng xoáy bất ổn mới trên chính trường Nhật Bản.
Chiến dịch vận động tranh cử chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cầm quyền đã chính thức khởi động, với sự tranh đua của hai ứng cử viên là đương kim Thủ tướng, Chủ tịch DPJ Naoto Kan và cựu Tổng Thư ký Ichiro Ozawa, người vẫn được mệnh danh là “tướng quân giấu mặt.”

Đây là cuộc bầu cử mang tính quyết định đối với sự tồn tại của chính quyền của Thủ tướng Naoto Kan và nhiều khả năng là sự khởi đầu của một vòng xoáy bất ổn mới trên chính trường Nhật Bản.

Cuộc bỏ phiếu để chọn ra chủ tịch mới của DPJ sẽ được tổ chức vào ngày 14/9 với sự tham gia của 412 nghị sỹ, 2.382 thành viên các hội đồng địa phương, khoảng 340.000 đảng viên và những người ủng hộ DPJ. Đây là cuộc bầu cử Chủ tịch DPJ đầu tiên kể từ năm 2002 có sự tham gia của các đảng viên và những người ủng hộ.

Các cuộc thăm dò dư luận mới nhất của các nhật báo hàng đầu Nhật Bản như Yomiuri, Nikkei và Mainichi cho thấy số cử tri ủng hộ ông Kan tái đắc cử chức Chủ tịch DPJ hiện đang áp đảo số người ủng hộ ông Ozawa.

Nguyên nhân chủ yếu là người dân Nhật Bản lo ngại về sự thay đổi liên tục người đứng đầu chính phủ trong lúc đất nước đang phải đối mặt với hàng loạt vấn đề như thiểu phát, đồng yen tăng giá bất thường, tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ nợ công cao, dân số già và nền kinh tế có nguy cơ rơi vào suy thoái kép.

Chỉ trong vòng chưa đầy một năm, người dân đã phải chứng kiến sự ra đi của hai thủ tướng Taro Aso của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) và Yukio Hatoyama của DPJ.

Một nguyên nhân khác là ông Ozawa đang phải đối mặt với nguy cơ bị truy tố vì liên quan tới các vụ bê bối quỹ chính trị. Đây cũng là nguyên nhân khiến ông Ozawa phải từ chức Chủ tịch DPJ hồi tháng 5/2009 và Tổng Thư ký DPJ hồi tháng 6/2010.

Mặc dù có nhiều lợi thế, song dường như ông Kan, 63 tuổi, lại không có sự ủng hộ vững chắc trong nội bộ DPJ so với ứng cử viên Ozawa, 68 tuổi.

Cho đến nay, ông Kan mới nhận được sự ủng hộ của khoảng 120 nghị sỹ DPJ, trong khi ông Ozawa có được sự ủng hộ lớn hơn với khoảng 150 nghị sỹ thuộc phái của ông và khoảng 60 nghị sỹ thuộc phái của cựu Thủ tướng Hatoyama.

Cuộc đua vào chiếc ghế Chủ tịch DPJ mới bắt đầu, song theo nhận định của một số chuyên gia phân tích, cuộc bầu cử có thể dẫn tới sự tan rã của đảng cầm quyền. Chỉ vài ngày trước khi diễn ra chiến dịch tranh cử, cựu Thủ tướng Hatoyama đã nỗ lực hết sức để tránh một cuộc đối đầu khốc liệt giữa hai chính trị gia đầy quyền lực này.

Tuy nhiên, những nỗ lực của ông Hatoyama đã thất bại ở phút chót cho dù ông Ozawa đã chấp nhận gặp ông Kan. Nhiều người hy vọng ông Kan sẽ trao cho đối thủ của mình một vị trí quan trọng trong đảng để ông Ozawa rút lại quyết định ra tranh cử. Tuy nhiên, người đứng đầu DPJ đã không chấp nhận đề nghị trên mà chỉ đồng ý trao cho ông Ozawa một chức vụ danh dự trong đảng.

Rõ ràng, hai ứng cử viên có quan điểm khác xa nhau về nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề tăng thuế tiêu dùng. Mặc dù nổi tiếng là chiến lược gia trong lĩnh vực tranh cử, song ông Ozawa cũng nổi tiếng là “người phá hoại” khi đã thành lập và giải thể ba đảng chỉ trong vòng hai thập kỷ. Do đó, nếu chính trị gia này thất bại trong cuộc bầu cử sắp tới, với lực lượng nghị sỹ ủng hộ lớn trong DPJ, ông có thể sẽ gây khó khăn cho việc điều hành chính phủ của ông Kan.

Cũng không loại trừ khả năng chính trị gia này sẽ ly khai khỏi DPJ và thành lập một đảng mới.

Trong trường hợp ngược lại, những nghị sỹ ủng hộ ông Kan cũng không dễ dàng để ông Ozawa hành động trên cương vị người đứng đầu chính phủ. Cả hai kịch bản trên dường như đều đưa chính trường Nhật Bản rơi vào vòng xoáy bất ổn mới./.

Thanh Tùng (TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục