“Nếu như vấn đề xác lập quyền sở hữu trí tuệ được quan tâm và thúc đẩy tốt trong thời gian qua thì việc quản lý và thương mại hóa tài sản trí tuệ ở Việt Nam còn thiếu và yếu.” Thông tin trên được ông Hoàng Văn Tân, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu Trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đưa ra tại Hội thảo về quản lý và thương mại hóa tài sản trí tuệ trong trường đại học, viện nghiên cứu ngày 25/9. Quản lý và thương mại hóa tài sản trí tuệ chính là khâu quan trọng để đưa sở hữu trí tuệ vào cuộc sống. Bởi thế, ông Tân cho rằng, các quy định pháp lý nhằm quản lý và hướng dẫn vấn đề này hiện nay còn nhiều bất cập. Tuy cơ quan quản lý đã có nhiều nỗ lực, song hoạt động này còn hạn chế so với tiềm năng sáng tạo tài sản trí tuệ của xã hội. [VN triển khai xây chương trình sở hữu trí tuệ quốc gia] Ông Nguyễn Văn Bảy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo (Cục Sở hữu Trí tuệ) thì cho rằng, các trường đại học và viện nghiên cứu ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới đều là cái nôi tạo ra những kết quả sáng tạo và Việt Nam cũng không nằm ngoài quy luật. Vị chuyên gia này thẳng thắn cho rằng, mặc dù các vấn đề sở hữu trí tuệ ở Việt Nam được đề cập khá nhiều, song việc triển khai tại các trường, viện nghiên cứu còn nhiều bất cập. Các giảng viên, nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ về giá trị của quyền sở hữu trí tuệ, chưa có bộ phận chuyên trách theo dõi, tư vấn và hướng dẫn bảo đảm quyền lợi cho những người nghiên cứu. Ngoài ra, có nhiều sản phẩm chưa được đăng ký bảo hộ độc quyền hoặc có đăng ký thì việc quản lý, khai thác thương mại cũng rất hạn chế. Điều này dẫn đến việc chuyển giao công nghệ gặp không ít khó khăn, không khuyến khích được sáng tạo. “Các viện nghiên cứu chuyên tạo ra các kết quả có thể ứng dụng vào thực tế thì tình trạng quản lý, khai thác tài sản trí tuệ cũng chưa đạt yêu cầu. Không có nhiều sáng chế tiêu biểu được bảo hộ độc quyền và khai thác thương mại thành công,” ông Bảy nhận định.
Sản xuất vỏ điện thoại Viettel. Ảnh chỉ có tính minh họa. (T.H/Vietnam+)
Về vấn đề này, tiến sỹ Lê Thị Thu Hà, giảng viên Khoa kinh tế và Kinh doanh quốc tế (Đại học Ngoại thương Hà Nội) cho hay, số liệu về đơn đăng ký sáng chế trong những năm qua ở Việt Nam vẫn tăng đều hàng năm khoảng 10%. Tuy nhiên, số lượng đăng ký sáng chế do người Việt Nam nộp đơn chỉ chiếm khoảng 6-8%. Một trong những nguyên nhân được vị chuyên gia này đưa ra chính là bởi các trường, viện nghiên cứu đang phụ thuộc quá nhiều vào nguồn kinh phí của nhà nước, chưa huy động được nguồn tài chính khác, đặc biệt là của doanh nghiệp. Từ đó, tiến sỹ Thu Hà bày tỏ quan điểm cần xây dựng mối quan hệ hợp tác giữa các trường đại học với doanh nghiệp nhằm nắm bắt nhu cầu thực tiễn, tạo điều kiện cho việc phát triển thị trường khoa học công nghệ; thành lập văn phòng chuyển giao công nghệ và bộ phận quản lý tài sản trí tuệ ở các trường; phân bổ lợi ích hợp lý từ nguồn thu được từ khai thác thương mại tài sản trí tuệ. Đồng tình, ông Nguyễn Văn Bảy cho hay các trường, viện nghiên cứu cần ban hành các văn bản và cơ chế quản lý tài sản trí tuệ phù hợp, trong đó cần lưu ý tới việc xác định đối tượng được bảo hộ; xây dựng quy chế quản lý, khai thác hoạt động tài sản trí tuệ... Các chuyên gia cũng cho rằng, khi tài sản trí tuệ được thương mại hóa tốt mới mong thúc đẩy phát triển, sáng tạo nghiên cứu cũng như tránh được hiện tượng chảy máu chất xám vốn là bài toán đau đầu của các nhà quản lý./.
|
Tại Hội thảo, Cơ quan sáng chế Nhật Bản, Viện Thúc đẩy sáng chế Nhật Bản, Công ty chuyển giao công nghệ Kansai (Nhật Bản) đã chia sẻ với phía Việt Nam về kinh nghiệm về quản lý, thương mại hóa tài sản trí tuệ.
Các tham luận của phía Nhật Bản nhấn mạnh tới hệ thống chính sách và hỗ trợ sở hữu trí tuệ đối với các trường đại học; Quản lý tài sản trí tuệ trong các trường đại học và Hợp tác doanh nghiệp-giới học thuật và thương mại hóa tài sản trí tuệ trong các trường đại học/viện nghiên cứu ở Nhật Bản. "Đây là cơ hội đem lại nhiều kiến thức bổ ích, hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động nghiên cứu, ứng dụng kết quả nghiên cứu triển khai của các trường đại học ở Việt Nam," ông Hoàng Văn Tân, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu Trí tuệ nhận xét. Ông Isao Honzawa, Phó trưởng phòng Hợp tác quốc tế (Ban kế hoạch và Điều phối chính sách thuộc Cơ quan sáng chế Nhật Bản) thì cho hay, trong những năm qua hai quốc gia đã có sự hợp tác về vấn đề này và kỳ vọng mối quan hệ này sẽ chặt chẽ, sâu rộng hơn nữa chứ không dừng lại ở việc cử chuyên gia, nghiên cứu sinh sang học tập và nghiên cứu.
Cuộc hội thảo về quản lý và thương mại hóa tài sản trí tuệ trong trường đại học, viện nghiên cứu do Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam và Cơ quan sáng chế Nhật Bản phối hợp đồng tổ chức.
|
Trung Hiền (Vietnam+)