Hé lộ bí ẩn các “mũ đá” trên đảo Phục Sinh

Ý nghĩa của các bức tượng và những “chiếc mũ đỏ” trên đảo Phục Sinh đã luôn thu hút sự quan tâm từ giới nghiên cứu dường như đã có câu trả lời.
Ý nghĩa của các bức tượng và những “chiếc mũ đỏ” trên đảo Phục Sinh đã luôn thu hút sự quan tâm từ giới nghiên cứu dường như đã có câu trả lời cho bí ẩn này, dù chưa đầy đủ.

Các chuyên gia Anh là những người đầu tiên đến khai quật mỏ đá Puna Pau trên đảo Phục Sinh kể từ khi nhà khảo cổ đồng hương Katherine Routledge (1866-1935) tới đây vào năm 1914. Họ tin là đã phần nào giải mã được bí ẩn về những tảng đá màu đỏ đặt trên đầu các bức tượng ở hòn đảo này.

Tiến sĩ Colin Richards ở Đại học Manchester và tiến sĩ Sue Hamilton ở Đại học London đã phát hiện ra dấu tích con đường từng được dùng để vận chuyển đá núi lửa. Con đường đó dẫn tới một mỏ đá.

Họ còn tìm thấy một chiếc rìu mà khi xưa thổ dân Polynesia để lại khu mỏ này như một đồ hiến tế. Qua đó, chúng ta hiểu được phần nào đời sống tâm linh của thổ dân trên đảo Phục Sinh.

Tiến sĩ Hamilton tin rằng những “chiếc mũ đá” tượng trưng cho búi tóc của các vị tù trưởng. Họ đã thắng trong các cuộc chiến giành quyền lực nên được người dân tôn vinh bằng những bức tượng lớn. Đây cũng là cách thờ cúng tổ tiên của người Polynesia.

Trong số hơn 1.000 bức tượng trên đảo thì người ta chỉ tìm thấy khoảng 70 “chiếc mũ”. Điều này chứng tỏ rằng “mũ đá” không phải dành cho tất cả mà là biểu tượng của quyền lực. Mỗi tảng đá đó nặng tới vài tấn, làm bằng xỉ núi lửa, với màu đỏ tượng trưng cho địa vị cao.

Tiến sĩ Hamilton đoán rằng, các vị tù trưởng đã huy động rất nhiều thổ dân đi lấy đá, rồi sau đó dùng thân cây làm con lăn để vận chuyển tới các bức tượng khổng lồ được đặt trên những chiếc bệ cao.

Nhà nghiên cứu này cho biết: “Khu mỏ nằm ở góc khuất mà từ nhiều hướng trên đảo không thể nhìn thấy được. Những “chiếc mũ đỏ” đã xuất hiện vào khoảng từ năm 1200 tới 1300”.

Đảo Phục Sinh từ lâu đã như một viên nam châm thu hút các nhà thám hiểm. Bà Katherine Routledge đã tới hòn đảo này cùng chồng vào năm 1914 và đây là một phần trong cuộc thám hiểm mang tính tiên phong của họ nhằm vẽ sơ đồ các bức tượng nổi tiếng.

Với sự trợ giúp của một người bản địa, họ đã tìm thấy 30 bức tượng và thu thập được nhiều giai thoại độc đáo về đảo Phục Sinh. Nguyên nhân dẫn đến sự suy tàn của xã hội trên hòn đảo này vẫn đang là đề tài gây tranh cãi, nhưng nhìn chung người ta cho rằng đó là hệ quả từ một cuộc khủng hoảng do cạn kiệt nguồn tài nguyên bởi chiến tranh hoặc dịch bệnh.

Hòn đảo này sáp nhập vào Chile từ năm 1888 và trong thập niên 1960, nó được Cơ quan Hàng không - Vũ trụ Mỹ (NASA) dùng làm nơi hạ cánh khẩn cấp cho các tàu con thoi.

Thời gian gần đây, mỗi năm đảo Phục Sinh đón khoảng 20.000 du khách, thế nên các nhà khoa học luôn kêu gọi việc bảo vệ những truyền thống của người dân bản địa.

Tiến sĩ Hamilton nói: “Chúng ta đang khai quật một nền văn hóa sống, vì vậy mọi người phải hết sức cẩn thận. Ở đây có những quy tắc nghiêm ngặt mà chúng ta phải tôn trọng”.

Đảo Phục Sinh nằm ở phía Nam Thái Bình Dương và thuộc Chile. Cách Chile lục địa khoảng 3.500km về phía Tây, đây là một trong những hòn đảo hẻo lánh nhất thế giới có người sống. Tên của hòn đảo xuất phát từ việc nó được những người Hà Lan phát hiện ra trong ngày Chủ nhật Phục sinh năm 1722.

Hòn đảo có diện tích 163,6km² này được tạo thành từ 3 núi lửa Poike, Rano Kau và Terevaka. Đảo nổi tiếng với các tượng bằng đá đứng dọc theo bờ biển./.

(TT&VH/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục