Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Ramin Mehmanparast ngày 29/12 tuyên bố Tehran sẵn sàng tiến hành việc trao đổi urani làm giàu cấp độ thấp lấy nhiên liệu hạt nhân ở nước ngoài, đồng thời nhấn mạnh hoạt động trao đổi phải được thực hiện theo nhiều giai đoạn.
Phát biểu với báo giới, ông Mehmanparast cho rằng đây có thể là "một cơ hội để hai bên xây dựng lòng tin". Theo ông, nếu nguyên tắc trên được chấp nhận, hai bên có thể thảo luận về những chi tiết khác, chủ yếu là địa điểm tiến hành trao đổi, trong đó một số địa điểm đã được đề cập như Nhật Bản, Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ hoặc ngay trên đảo Kish của Iran.
Gần một tuần trước, Ngoại trưởng Iran Manouchehr Mottaki cho biết Tehran để ngỏ khả năng thực hiện việc trao đổi urani tại Thổ Nhĩ Kỳ, với khối lượng khoảng 400kg urani đã được làm giàu ở mức 3,5%.
Trước đó, vào trung tuần tháng 12, Iran đã đề nghị tiến hành trao đổi 400kg urani trên đảo Kish, song Mỹ đã bác bỏ đề nghị này. Cơ quan Năng lượng Nguyên Tử Quốc tế (IAEA) cũng đã loại bỏ mọi khả năng tiến hành việc trao đổi trên lãnh thổ Iran.
Hiện Iran đang bị áp đặt ba lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vì không từ bỏ chương trình làm giàu urani, hoạt động mà các cường quốc phương Tây lo ngại có thể nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân. Iran bác bỏ cáo buộc này và khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ sản xuất điện.
Theo kế hoạch trao đổi hạt nhân do IAEA soạn thảo, Iran phải chuyển phần lớn lượng urani làm giàu cấp độ thấp ra nước ngoài để đổi lấy nhiên liệu hạt nhân làm giàu 20% cung cấp cho lò phản ứng nghiên cứu của nước này. Song, Iran đã bác bỏ dự thảo này, yêu cầu việc trao đổi nhiên liệu hạt nhân phải diễn ra đồng thời và được thực hiện trong lãnh thổ Iran.
Mỹ đã đặt thời hạn chót hết tháng 12/2009 Iran phải chấp nhận thỏa thuận về trao đổi hạt nhân, nếu không Tehran có thể phải đương đầu với biện pháp trừng phạt mới. Ngày 22/12, Nhà Trắng đã nhắc lại thời hạn chót này.
Tuy nhiên, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad tuyên bố Mỹ không có quyền áp đặt thời hạn chót cho Iran, và Tehran chỉ chấp nhận đàm phán nếu Mỹ và phương Tây tôn trọng Iran cũng như chấm dứt việc gây sức ép và đe dọa nước này./.
Phát biểu với báo giới, ông Mehmanparast cho rằng đây có thể là "một cơ hội để hai bên xây dựng lòng tin". Theo ông, nếu nguyên tắc trên được chấp nhận, hai bên có thể thảo luận về những chi tiết khác, chủ yếu là địa điểm tiến hành trao đổi, trong đó một số địa điểm đã được đề cập như Nhật Bản, Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ hoặc ngay trên đảo Kish của Iran.
Gần một tuần trước, Ngoại trưởng Iran Manouchehr Mottaki cho biết Tehran để ngỏ khả năng thực hiện việc trao đổi urani tại Thổ Nhĩ Kỳ, với khối lượng khoảng 400kg urani đã được làm giàu ở mức 3,5%.
Trước đó, vào trung tuần tháng 12, Iran đã đề nghị tiến hành trao đổi 400kg urani trên đảo Kish, song Mỹ đã bác bỏ đề nghị này. Cơ quan Năng lượng Nguyên Tử Quốc tế (IAEA) cũng đã loại bỏ mọi khả năng tiến hành việc trao đổi trên lãnh thổ Iran.
Hiện Iran đang bị áp đặt ba lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vì không từ bỏ chương trình làm giàu urani, hoạt động mà các cường quốc phương Tây lo ngại có thể nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân. Iran bác bỏ cáo buộc này và khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ sản xuất điện.
Theo kế hoạch trao đổi hạt nhân do IAEA soạn thảo, Iran phải chuyển phần lớn lượng urani làm giàu cấp độ thấp ra nước ngoài để đổi lấy nhiên liệu hạt nhân làm giàu 20% cung cấp cho lò phản ứng nghiên cứu của nước này. Song, Iran đã bác bỏ dự thảo này, yêu cầu việc trao đổi nhiên liệu hạt nhân phải diễn ra đồng thời và được thực hiện trong lãnh thổ Iran.
Mỹ đã đặt thời hạn chót hết tháng 12/2009 Iran phải chấp nhận thỏa thuận về trao đổi hạt nhân, nếu không Tehran có thể phải đương đầu với biện pháp trừng phạt mới. Ngày 22/12, Nhà Trắng đã nhắc lại thời hạn chót này.
Tuy nhiên, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad tuyên bố Mỹ không có quyền áp đặt thời hạn chót cho Iran, và Tehran chỉ chấp nhận đàm phán nếu Mỹ và phương Tây tôn trọng Iran cũng như chấm dứt việc gây sức ép và đe dọa nước này./.
(TTXVN/Vietnam+)