Thông tư liên tịch 04/2012/TTLT-BYT quy định về mức tối đa khung giá giá dịch vụ khám chữa bệnh trong cơ quan khám, chữa bệnh của nhà nước (gọi tắt điều chỉnh giá dịch vụ y tế) do Bộ Y tế và Bộ Tài chính ban hành chính thức có hiệu lực từ ngày 15/4/2012 - đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của xã hội.
Nhân dịp này, Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã có cuộc trao đổi với phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Thị Xuyên, Thứ trưởng Bộ Y tế, xung quanh vấn đề này.
Thưa Thứ trưởng, người dân chúng tôi đang rất chờ mong về việc triển khai Thông thư 04 việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế, xin Thứ trưởng cho biết người dân sẽ được hưởng lợi như thế nào từ những chính sách này?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Khi triển khai thông tư 04, người dân sẽ được hưởng lợi rất nhiều. Thứ nhất, theo Thông tư liên tịch số 14 ban hành năm 1995, giá dịch vụ y tế chỉ thu một phần viện phí, nên khi triển khai một số dịch vụ, các bệnh viện gặp rất nhiều khó khăn, nguồn kinh phí như vậy sẽ khó triển khai dịch vụ do giá quá thấp. Với giá dịch vụ thấp như vậy, bảo hiểm y tế chỉ trả ở mức thấp, do vậy người tham gia bảo hiểm y tế vẫn phải đóng thêm một khoản vào dịch vụ y tế, gây phiền phức cho người dân.
Khi điều chỉnh giá dịch vụ y tế lần này theo Thông tư 04, tất cả mọi chi phí sẽ được đưa vào trong gói dịch vụ y tế, người tham gia bảo hiểm y tế gần như sẽ không phải đóng các phần chi thêm vào đó, họ chỉ đồng chi trả theo quy định của luật bảo hiểm y tế. Đối với các bệnh viện chúng tôi đã chỉ đạo phải nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, các bệnh viện cũng đã đủ điều kiện để triển khai Thông tư 04.
Thứ hai, khi giá dịch vụ y tế hiện nay đang thu theo Thông tư liên tịch số 14 về việc Hướng dẫn thu một phần viện phí đã quy định: chỉ thu một phần viện phí, do đó Nhà nước phải bao cấp cho những phần thu thấp, tất cả mọi người giàu hay nghèo đều như nhau dẫn đến tất yếu sẽ không công bằng. Do vậy, khi điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo Thông tư 04 năm 2012 quy định: đối với người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, người có công với cách mạng... đã được Nhà nước mua thẻ bảo hiểm, tất cả chi phí sẽ được quỹ bảo hiểm y tế chi trả.
Những người có điều kiện mà không tham gia bảo hiểm y tế sẽ phải đóng với mức đóng hiện nay chúng tôi tính có lẽ là chưa đúng lắm nhưng dù sao cũng tăng hơn so với trước. Điều này bước đầu cũng giúp cho các bệnh viện đỡ khó khăn hơn khi triển khai các dịch vụ kỹ thuật. Với sự chủ quan, ngành y tế nghĩ rằng khi điều chỉnh giá viện phí như vậy, mọi người dân nên tham gia bảo hiểm y tế để không bị chịu áp lực kinh phí khi chẳng may ốm đau.
Thưa Thứ trưởng, Thứ trưởng cũng đã chia sẻ điều chỉnh phí dịch vụ sẽ mang lợi cho người bệnh, bởi vì có rất nhiều bệnh và dịch vụ trong gói bảo hiểm y tế trước khi triển khai Thông tư 04 không được nhận hoặc khó khăn trong việc đồng chi trả. Vậy Thông tư 04 có mở rộng ra các loại hình điều trị hay làm phong phú việc điều trị thông qua thẻ bảo hiểm y tế không, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Khi triển khai Thông tư 04, Bộ Y tế cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh Quyết định 139 và đã ban hành Quyết định 14 sửa đổi một số điều trong Quyết định 139 về hỗ trợ người nghèo khám chữa bệnh và hỗ trợ người dân tộc thiểu số trong đó có một phần kinh phí đồng chi trả. Hiện Luật bảo hiểm Y tế quy định đối với người nghèo, dân tộc thiểu số thì việc đồng chi trả ở mức 5% trong tổng chi phí.
Nhưng Quyết định 14 Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành, Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần cho các đối tượng đặc biệt khó khăn trong vấn đề đồng chi trả. Đây là một thuận lợi lớn, vì vậy khi họ đi khám chữa bệnh sẽ đảm bảo được các quyền lợi và không quá sức đối với họ. Một nội dung nữa đó là, khi triển khai Thông tư 04, một số dịch vụ y tế chất lượng cao, kỹ thuật cao trước đây chỉ có các bệnh viện tuyến tỉnh hoặc tuyến Trung ương mới có thể triển khai nay họ có thể triển khai được, do vậy người dân được tiếp cận dễ hơn, hưởng lợi nhiều hơn.
Thưa Thứ trưởng, Thông tư 04 rõ ràng cũng mang lại rất nhiều quyền lợi cho người bệnh cũng như điều kiện cho ngành y tế phục vụ người bệnh tốt hơn. Vậy thưa Thứ trưởng, Thông tư 04 theo kế hoạch là ngày 15/4 vừa qua bắt đầu có hiệu lực, vậy Bộ Y tế đã có bước chuẩn bị như thế nào để có thể triển khai được thuận lợi nhất?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Bộ Y tế phối hợp với Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã có Công văn hướng dẫn bệnh viện thuộc Bộ và các bệnh viện thuộc các bộ ngành khác, các Sở Y tế và các bệnh viện địa phương thực hiện Thông tư 04 này. Ngày 23/4 tới, Bộ Y tế sẽ tổ chức hội nghị triển khai đối với bệnh viện các tỉnh phía Bắc và miền Trung; đến 2/5 tới đây sẽ triển khai hội nghị này tại các tỉnh phía Nam.
Thời gian qua phải nói rằng Bộ Y tế phối hợp với Bộ Tài chính và Bảo hiểm xã hội đã có những hướng dẫn hết sức cụ thể để các địa phương nắm được và triển khai thuận lợi. Ví dụ thông qua hướng dẫn đó, một số bệnh viện thuộc Bộ Y tế sẽ phải xây dựng Dự thảo dịch vụ y tế, sau đó sẽ họp hội đồng thẩm định gồm Bộ Y tế, Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thẩm định giá trên cơ sở giá các bệnh viện thuộc bộ là ngang nhau.
Đối với các địa phương, căn cứ vào Thông tư 04 tùy thuộc thực tế địa phương để đề ra mức giá phù hợp cho mỗi tỉnh, thành phố và cơ sở y tế. Các Sở y tế cũng chỉ đạo một số bệnh viện xây dựng cơ cấu giá, đồng thời phối hợp với Sở Tài chính và Bảo hiểm xã hội các tỉnh tổ chức thẩm định và trình Ủy ban nhân dân tỉnh. Sở y tế các tỉnh cần khẩn trương xây dựng để sớm thực hiện Thông tư 04 này để người dân sớm được hưởng lợi ích.
Thưa Thứ trưởng, việc triển khai Thông tư 04 vào thời điểm giữa năm thì có ảnh hưởng đến mức đóng bảo hiểm y tế của toàn dân hiện nay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Trước khi triển khai và xây dựng Thông tư 04 này, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam nghiên cứu, thực sự đã có những dịch vụ tăng lên nhưng có dịch vụ giảm đi. Trên tinh thần chỉ đạo quyết liệt trong việc khám và điều trị bệnh nhân hợp lý tiết kiệm, chúng tôi tính rằng trong năm nay cũng chưa cần điều chỉnh mệnh giá đóng bảo hiểm y tế. Từ nay đến cuối năm sau khi Thông tư 04 được triển khai, chúng tôi sẽ nghiên cứu tiếp sao cho phù hợp.
Thưa Thứ trưởng, việc triển khai Thông tư 04 cũng đóng bảo hiểm y tế của người dân và cơ cấu thành phần đóng bảo hiểm y tế thì các bộ ngành liên quan đã kết hợp, còn các địa phương có hưởng ứng tích cực hay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Tôi nghĩ rằng, các địa phương hưởng ứng rất tích cực bởi vì đây là cái thực sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay và tôi nghĩ rằng triển khai sẽ rất hiệu quả.
Thưa Thứ trưởng, ước muốn của người dân cũng như xã hội là Thông tư 04 sẽ giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cũng như giảm tải. Vậy theo Thứ trưởng, mong muốn này của người dân có được đáp ứng được hay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Tôi nghĩ rằng mong muốn của người dân và xã hội là hoàn toàn chính đáng, nhưng một điều ngay cả ngành y tế chúng tôi cũng mong muốn đó là tất cả mọi người dân đều có ý thức tham gia bảo hiểm y tế để chúng ta thực hiện được lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân trong thời gian tới theo mục tiêu bảo hiểm y tế đã đề ra. Chúng tôi rất mong mọi người dân thấy được việc tham gia mua thẻ bảo hiểm y tế là ưu việt là tiền đề để từng bước nâng cao chất lượng điều trị và giảm tải các bệnh viện tuyến trên.
Thưa Thứ trưởng, còn khoảng 30% dân số không nằm trong diện được hỗ trợ bảo hiểm y tế, việc đó có làm ảnh hưởng đến việc khám chữa bệnh của người dân khi ốm đau hay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Chúng tôi nghĩ rằng 30% những người này chưa tham gia bảo hiểm y tế, tới đây có lẽ họ sẽ thấy được tham gia bảo hiểm y tế là đem lại lợi ích rất lớn cho bản thân, họ cũng có trách nhiệm chia sẻ rủ ro và hy vọng khi 30% dân số tham gia bảo hiểm y tế tiến tới lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân cùng với Thông tư 04 đi vào cuộc sống góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, ngành y tế sẽ có một điều kiện tốt hơn để đáp ứng nguyện vọng người dân.
Trân trọng cám ơn Thứ trưởng./.
Nhân dịp này, Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã có cuộc trao đổi với phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Thị Xuyên, Thứ trưởng Bộ Y tế, xung quanh vấn đề này.
Thưa Thứ trưởng, người dân chúng tôi đang rất chờ mong về việc triển khai Thông thư 04 việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế, xin Thứ trưởng cho biết người dân sẽ được hưởng lợi như thế nào từ những chính sách này?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Khi triển khai thông tư 04, người dân sẽ được hưởng lợi rất nhiều. Thứ nhất, theo Thông tư liên tịch số 14 ban hành năm 1995, giá dịch vụ y tế chỉ thu một phần viện phí, nên khi triển khai một số dịch vụ, các bệnh viện gặp rất nhiều khó khăn, nguồn kinh phí như vậy sẽ khó triển khai dịch vụ do giá quá thấp. Với giá dịch vụ thấp như vậy, bảo hiểm y tế chỉ trả ở mức thấp, do vậy người tham gia bảo hiểm y tế vẫn phải đóng thêm một khoản vào dịch vụ y tế, gây phiền phức cho người dân.
Khi điều chỉnh giá dịch vụ y tế lần này theo Thông tư 04, tất cả mọi chi phí sẽ được đưa vào trong gói dịch vụ y tế, người tham gia bảo hiểm y tế gần như sẽ không phải đóng các phần chi thêm vào đó, họ chỉ đồng chi trả theo quy định của luật bảo hiểm y tế. Đối với các bệnh viện chúng tôi đã chỉ đạo phải nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, các bệnh viện cũng đã đủ điều kiện để triển khai Thông tư 04.
Thứ hai, khi giá dịch vụ y tế hiện nay đang thu theo Thông tư liên tịch số 14 về việc Hướng dẫn thu một phần viện phí đã quy định: chỉ thu một phần viện phí, do đó Nhà nước phải bao cấp cho những phần thu thấp, tất cả mọi người giàu hay nghèo đều như nhau dẫn đến tất yếu sẽ không công bằng. Do vậy, khi điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo Thông tư 04 năm 2012 quy định: đối với người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, người có công với cách mạng... đã được Nhà nước mua thẻ bảo hiểm, tất cả chi phí sẽ được quỹ bảo hiểm y tế chi trả.
Những người có điều kiện mà không tham gia bảo hiểm y tế sẽ phải đóng với mức đóng hiện nay chúng tôi tính có lẽ là chưa đúng lắm nhưng dù sao cũng tăng hơn so với trước. Điều này bước đầu cũng giúp cho các bệnh viện đỡ khó khăn hơn khi triển khai các dịch vụ kỹ thuật. Với sự chủ quan, ngành y tế nghĩ rằng khi điều chỉnh giá viện phí như vậy, mọi người dân nên tham gia bảo hiểm y tế để không bị chịu áp lực kinh phí khi chẳng may ốm đau.
Thưa Thứ trưởng, Thứ trưởng cũng đã chia sẻ điều chỉnh phí dịch vụ sẽ mang lợi cho người bệnh, bởi vì có rất nhiều bệnh và dịch vụ trong gói bảo hiểm y tế trước khi triển khai Thông tư 04 không được nhận hoặc khó khăn trong việc đồng chi trả. Vậy Thông tư 04 có mở rộng ra các loại hình điều trị hay làm phong phú việc điều trị thông qua thẻ bảo hiểm y tế không, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Khi triển khai Thông tư 04, Bộ Y tế cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh Quyết định 139 và đã ban hành Quyết định 14 sửa đổi một số điều trong Quyết định 139 về hỗ trợ người nghèo khám chữa bệnh và hỗ trợ người dân tộc thiểu số trong đó có một phần kinh phí đồng chi trả. Hiện Luật bảo hiểm Y tế quy định đối với người nghèo, dân tộc thiểu số thì việc đồng chi trả ở mức 5% trong tổng chi phí.
Nhưng Quyết định 14 Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành, Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần cho các đối tượng đặc biệt khó khăn trong vấn đề đồng chi trả. Đây là một thuận lợi lớn, vì vậy khi họ đi khám chữa bệnh sẽ đảm bảo được các quyền lợi và không quá sức đối với họ. Một nội dung nữa đó là, khi triển khai Thông tư 04, một số dịch vụ y tế chất lượng cao, kỹ thuật cao trước đây chỉ có các bệnh viện tuyến tỉnh hoặc tuyến Trung ương mới có thể triển khai nay họ có thể triển khai được, do vậy người dân được tiếp cận dễ hơn, hưởng lợi nhiều hơn.
Thưa Thứ trưởng, Thông tư 04 rõ ràng cũng mang lại rất nhiều quyền lợi cho người bệnh cũng như điều kiện cho ngành y tế phục vụ người bệnh tốt hơn. Vậy thưa Thứ trưởng, Thông tư 04 theo kế hoạch là ngày 15/4 vừa qua bắt đầu có hiệu lực, vậy Bộ Y tế đã có bước chuẩn bị như thế nào để có thể triển khai được thuận lợi nhất?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Bộ Y tế phối hợp với Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã có Công văn hướng dẫn bệnh viện thuộc Bộ và các bệnh viện thuộc các bộ ngành khác, các Sở Y tế và các bệnh viện địa phương thực hiện Thông tư 04 này. Ngày 23/4 tới, Bộ Y tế sẽ tổ chức hội nghị triển khai đối với bệnh viện các tỉnh phía Bắc và miền Trung; đến 2/5 tới đây sẽ triển khai hội nghị này tại các tỉnh phía Nam.
Thời gian qua phải nói rằng Bộ Y tế phối hợp với Bộ Tài chính và Bảo hiểm xã hội đã có những hướng dẫn hết sức cụ thể để các địa phương nắm được và triển khai thuận lợi. Ví dụ thông qua hướng dẫn đó, một số bệnh viện thuộc Bộ Y tế sẽ phải xây dựng Dự thảo dịch vụ y tế, sau đó sẽ họp hội đồng thẩm định gồm Bộ Y tế, Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thẩm định giá trên cơ sở giá các bệnh viện thuộc bộ là ngang nhau.
Đối với các địa phương, căn cứ vào Thông tư 04 tùy thuộc thực tế địa phương để đề ra mức giá phù hợp cho mỗi tỉnh, thành phố và cơ sở y tế. Các Sở y tế cũng chỉ đạo một số bệnh viện xây dựng cơ cấu giá, đồng thời phối hợp với Sở Tài chính và Bảo hiểm xã hội các tỉnh tổ chức thẩm định và trình Ủy ban nhân dân tỉnh. Sở y tế các tỉnh cần khẩn trương xây dựng để sớm thực hiện Thông tư 04 này để người dân sớm được hưởng lợi ích.
Thưa Thứ trưởng, việc triển khai Thông tư 04 vào thời điểm giữa năm thì có ảnh hưởng đến mức đóng bảo hiểm y tế của toàn dân hiện nay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Trước khi triển khai và xây dựng Thông tư 04 này, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam nghiên cứu, thực sự đã có những dịch vụ tăng lên nhưng có dịch vụ giảm đi. Trên tinh thần chỉ đạo quyết liệt trong việc khám và điều trị bệnh nhân hợp lý tiết kiệm, chúng tôi tính rằng trong năm nay cũng chưa cần điều chỉnh mệnh giá đóng bảo hiểm y tế. Từ nay đến cuối năm sau khi Thông tư 04 được triển khai, chúng tôi sẽ nghiên cứu tiếp sao cho phù hợp.
Thưa Thứ trưởng, việc triển khai Thông tư 04 cũng đóng bảo hiểm y tế của người dân và cơ cấu thành phần đóng bảo hiểm y tế thì các bộ ngành liên quan đã kết hợp, còn các địa phương có hưởng ứng tích cực hay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Tôi nghĩ rằng, các địa phương hưởng ứng rất tích cực bởi vì đây là cái thực sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay và tôi nghĩ rằng triển khai sẽ rất hiệu quả.
Thưa Thứ trưởng, ước muốn của người dân cũng như xã hội là Thông tư 04 sẽ giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cũng như giảm tải. Vậy theo Thứ trưởng, mong muốn này của người dân có được đáp ứng được hay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Tôi nghĩ rằng mong muốn của người dân và xã hội là hoàn toàn chính đáng, nhưng một điều ngay cả ngành y tế chúng tôi cũng mong muốn đó là tất cả mọi người dân đều có ý thức tham gia bảo hiểm y tế để chúng ta thực hiện được lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân trong thời gian tới theo mục tiêu bảo hiểm y tế đã đề ra. Chúng tôi rất mong mọi người dân thấy được việc tham gia mua thẻ bảo hiểm y tế là ưu việt là tiền đề để từng bước nâng cao chất lượng điều trị và giảm tải các bệnh viện tuyến trên.
Thưa Thứ trưởng, còn khoảng 30% dân số không nằm trong diện được hỗ trợ bảo hiểm y tế, việc đó có làm ảnh hưởng đến việc khám chữa bệnh của người dân khi ốm đau hay không?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên: Chúng tôi nghĩ rằng 30% những người này chưa tham gia bảo hiểm y tế, tới đây có lẽ họ sẽ thấy được tham gia bảo hiểm y tế là đem lại lợi ích rất lớn cho bản thân, họ cũng có trách nhiệm chia sẻ rủ ro và hy vọng khi 30% dân số tham gia bảo hiểm y tế tiến tới lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân cùng với Thông tư 04 đi vào cuộc sống góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, ngành y tế sẽ có một điều kiện tốt hơn để đáp ứng nguyện vọng người dân.
Trân trọng cám ơn Thứ trưởng./.
Nhật Minh (TTXVN)