Ngày 2/7, Giáo hoàng Benedict XVI đã bổ nhiệm giám mục người Đức Ludwig Mueller, một nhà thần học có khuynh hướng bảo thủ, đứng đầu cơ quan giám sát đức tin đầy quyền lực của Vatican, trong bối cảnh Tòa thánh đang hứng chịu những bê bối nghiêm trọng thời gian qua.
Vị giám mục 64 tuổi này sẽ thay thế hồng y người Mỹ William Levada, người đã từ nhiệm khỏi vị trí đứng đầu Giáo đoàn đức tin tín nghĩa sau bảy năm đảm nhận chức vị. Văn phòng quan trọng này do chính Benedict, khi đó còn là Joseph Ratzinger, nắm giữ trong giai đoạn 1981-2005.
Mueller, giám mục Regensburg ở miền nam Đức, có tiếng là người bảo vệ tính chất chính thống của giáo hội và bị các nhóm tôn giáo có đầu óc cải cách ở Đức chỉ trích. Mueller là bạn cá nhân của vị giáo hoàng sinh ở Đức và hai người có nhiều điểm chung. Cả hai đều có thành tích học tập rất ấn tượng và đã xuất bản nhiều tác phẩm, Mueller đến nay đã cho xuất bản 400 tác phẩm các loại.
Tuy nhiên, Mueller còn được biết tới là người ủng hộ lâu nay của nhà sáng lập phong trào cải cách tôn giáo theo hướng tự do khá cấp tiến người Peru Gustavo Gutierrez, 84 tuổi.
Cả Benedict và người tiền nhiệm của ông, Giáo hoàng Jean Paul II đều không ưa phong trào này. Phong trào vốn đã lên tiếng chỉ trích quyết liệt các chế độ độc tài ở Mỹ Latin giai đoạn những năm 1970 và 1980.
“Vấn đề quyết định là liệu tình bạn dài lâu của ông ấy với các nhà thần học tự do ở Nam Mỹ có dẫn tới việc đánh giá lại học thuyết đó, mà Ratzinger từ lâu đã chống đối”, nhóm tôn giáo Đức Wir Sind Kirche (Chúng tôi là giáo hội) bình luận.
Dù nổi tiếng là người bảo thủ, mối quan hệ bằng hữu thân cận với Gutierrez của Mueller trái ngược với quan điểm chung của Vatican về lập trường cứng rắn không nhượng bộ với các nguyên lý đạo đức của giáo hội.
Mueller, tới Peru gần như mỗi năm để gặp Gutierrez, đã bảo vệ phong trào thần học giải phóng kể từ năm 2008, khi ông được tặng bằng tiếng sĩ danh dự của Đại học Thiên Chúa giáo Peru.
Nhưng những chỉ trích của Vatican nhắm vào thuyết thần học tự do làm gia tăng căng thẳng với trường đại học này và cho rằng ngôi trường đã không tuân thủ các quy tắc của giáo phận Lima.
Giáo đoàn đức tin tín nghĩa đóng vai trò chủ chốt trong cơ chế quản trị ở Vatican với trách nhiệm theo dõi, giám sát và đảm bảo các giải thích thần học rất đa dạng trên toàn thế giới tuân thủ với quan điểm của giáo hội.
Mueller dự kiến sẽ nhậm chức trong vài ngày tới sau khi Levada nghỉ hưu và sẽ phải đối phó với hàng loạt vấn đề còn chưa giải quyết, bao gồm cáo buộc xâm hại tình dục đã khiến giáo hội rung chuyển trong thời gian vừa qua.
Cơ quan Mueller dự kiến nắm quyền còn có trách nhiệm theo dõi các nhân tố có khả năng ly khai, những linh mục nổi loạn thách thức quan điểm của Vatican về việc buộc linh mục sống độc thân, vấn đề đồng giới và quyền phụ nữ trong giáo hội./.