Ngày 30/5, Ngân hàng Nhà nước đã có báo cáo dài 15 trang gửi tới các đại biểu Quốc hội lý giải về những vấn đề các đại biểu quan tâm như: cơ chế quản lý thị trường vàng hiện nay, chênh lệch giá vàng trong nước quá cao so với thế giới, "độc quyền” trong kinh doanh vàng miếng... Ngân hàng Nhà nước khẳng định việc lựa chọn Công ty TNHH Một thành viên Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) gia công sản xuất vàng miếng cho Ngân hàng Nhà nước là hoàn toàn đúng quy định pháp luật. "Việc lựa chọn Công ty SJC sản xuất vàng miếng không tạo ra độc quyền doanh nghiệp vì từ khi Nghị định 24 có hiệu lực, công ty này không được sản xuất vàng miếng, mà chỉ gia công vàng miếng theo đơn đặt hàng của Ngân hàng Nhà nước. Hiện nay, SJC chỉ kinh doanh mua bán vàng miếng, vàng trang sức mỹ nghệ giống như các doanh nghiệp khác. Hơn nữa, tất cả số vàng miếng nhãn mác khác được phép sản xuất trước khi Nghị định 24 có hiệu lực (ngày 25/05/2012) vẫn được phép lưu hành bình thường,” báo cáo nhấn mạnh. Đối với chênh lệch giá vàng cao so với giá thế giới, báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cho biết: "Nước ta không phải là nước sản xuất vàng. Do vậy, để giá vàng trong nước bằng hoặc sát với giá vàng thế giới thì thị trường vàng trong nước phải liên thông tuyệt đối hoặc liên thông tương đối với thị trường vàng quốc tế." Theo giải thích của Ngân hàng Nhà nước, để thị trường vàng trong nước liên thông tuyệt đối với thị trường vàng thế giới thì phải cho phép doanh nghiệp và người dân kinh doanh vàng tài khoản ở nước ngoài thông qua các sàn vàng, đồng thời phải cho phép nhập khẩu hoặc xuất khẩu vô điều kiện số dư vàng trên tài khoản khi có nhu cầu. Khi đó, nhà đầu tư (người mua, bán vàng) thông qua tài khoản kinh doanh vàng ở nước ngoài, có thể mua bán vàng theo giá vàng thế giới vào bất kỳ thời điểm nào, hơn nữa, nhà đầu tư lại được xuất, nhập khẩu vàng tự do. Như vậy, về nguyên tắc giá vàng thế giới và giá vàng trong nước sẽ tương trùng với nhau (sau khi loại trừ phí và thuế). Nhưng hiện nay, sàn vàng và kinh doanh vàng trên tài khoản không được phép hoạt động, Nhà nước độc quyền nhập khẩu vàng và sản xuất vàng miếng. Ngân hàng Nhà nước không cấp phép cho bất kỳ đối tượng nào nhập khẩu vàng, hoạt động nhập lậu cũng bị kiểm soát chặt chẽ. Trên thị trường, Ngân hàng Nhà nước cũng mới chỉ bán can thiệp khoảng 20 tấn vàng. Và do đó, việc thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới không làm bình ổn thị trường vàng, không loại bỏ được các tác động tiêu cựu lên kinh tế vĩ mô, không làm giảm vàng hóa, mà trái lại, ở các chừng mực khác nhau lại có tác động ngược lại. Với một khuôn khổ pháp lý mới được thiết lập, theo đánh giá của cơ quan điều hành, mặc dù chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới cao nhưng thị trường vàng ổn định hơn, các tác động tiêu cực của nó lại được kiểm soát tốt hơn. "Chính chênh lệch giá vàng cao ở những thời điểm nhất định và hoạt động can thiệp theo hình thức đấu giá của Ngân hàng Nhà nước đã giữ cho giá vàng trong nước và thị trường vàng trong nước ổn định trước những biến động bất thường của giá vàng thế giới, đã làm mất đi động lực đầu cơ, làm giá, tạo sóng kiếm lời của giới đầu cơ và do vậy mà góp phần kiềm chế "vàng hóa” nền kinh tế,” báo cáo Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước khẳng định, trong điều kiện khuôn khổ pháp lý mới và cùng với hoạt động can thiệp thị trường của Ngân hàng Nhà nước, về trung và dài hạn, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới sẽ được thu hẹp; về ngắn hạn, khi giá vàng thế giới có biến động đột biến thì chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới là tất yếu. Việc giá vàng trong nước ổn định là cần thiết giúp cho thị trường trong nước không bị chao đảo theo biến động của thị trường vàng quốc tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Ngoài ra, cơ quan điều hành cũng nhấn mạnh, Ngân hàng Nhà nước can thiệp thị trường vàng không vì mục tiêu lợi nhuận mà chỉ nhằm điều tiết và quản lý nhà nước đối với thị trường. Trước đây, toàn bộ chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới đều thuộc về giới đầu cơ và kinh doanh vàng, nay thuộc về ngân sách Nhà nước để phục vụ quốc kế dân sinh. "Vàng miếng không phải mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống của người dân. Nhà nước tôn trọng và đảm bảo quyền sở hữu, tích trữ, mua bán vàng miếng của tổ chức và cá nhân, nhưng Nhà nước không khuyến khích kinh doanh vàng miếng vì không tạo ra giá trị gia tăng của cải vật chất cho xã hội, mà ngược lại còn gây lãng phí một nguồn vốn to lớn để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội," Ngân hàng Nhà nước khẳng định./.
| Thanh tra hoạt động kinh doanh vàng miếng
Ngày 27/5/2013, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản số 3572/NHNN-TTGSNH yêu cầu Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố tổ chức thực hiện kế hoạch thanh tra hoạt động kinh doanh vàng miếng tại các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh vàng miếng trên địa bàn.
Nội dung thanh tra bao gồm: Việc chấp hành các quy định của Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước về việc cấp phép và chế độ thông tin báo cáo tình hình kinh doanh, mua bán vàng miếng; việc chấp hành các quy định của pháp luật về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn chứng từ trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng; việc chấp hành các quy định của pháp luật về các loại vàng miếng được phép mua, bán; việc niêm yết công khai tại địa điểm giao dịch về giá mua, bán vàng miếng; các biện pháp và trang thiết bị bảo đảm an toàn trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng.
Căn cứ tình hình thực tế trên địa bàn và nguồn nhân lực tại đơn vị và các đơn vị liên quan, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố quyết định thời gian thanh tra cụ thể đối với từng tổ chức tín dụng, doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng được thanh tra. Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố sẽ chủ trì trì thành lập đoàn thanh tra liên ngành gồm cán bộ Ngân hàng Nhà nước, Sở Công thương, công an, quản lý thị trường để tiến hành thanh tra và xử lý vi phạm (nếu có) tại các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp được thanh tra.
|
Minh Thúy (Vietnam+)