Khi được hỏi về dự đoán kết quả đêm chung kết Bài hát Việt 2009 sẽ diễn ra tối nay 23/1, tại Cung văn hóa Hữu Nghị, Hà Nội, cả hai nhạc sĩ đang nắm giữ nhiều kỷ lục giải thưởng của Bài hát Việt là Thành Vương và Thanh Tâm đều bỏ “phiếu trắng” cho ngôi vị Bài hát của năm.
Kết quả sẽ chỉ được chính thức công bố vào tối mai 24/1 trong lễ trao giải, song “mất mùa” dường như là cảm giác của nhiều người về Bài hát Việt năm qua.
Chuyện bình thường?
15 bài hát lọt vào đêm chung kết Bài hát Việt 2009 có 7 quán quân của tháng, gồm: "Đồng hồ treo tường", "Một ngày mới", "Trả lại cho tôi", "Gánh hàng hoa", "Bâng khuâng", "Bước chân về đâu", "Guốc mộc"; và 8 bài khác lọt vào với “vé vớt”. Như vậy trong nhóm chính thức vào chung kết đã khuyết vắng 1: do vị trí quán quân Bài hát tháng 7 bỏ trống do không tìm được người xứng đáng.
Đây là năm thứ hai Bài hát Việt phải bỏ phiếu trắng cho "Bài hát của tháng". Còn về khả năng có thể bỏ phiếu trắng cho "Bài hát của năm 2009," nhạc sĩ Lương Minh, người của Ban tổ chức, xác nhận chuyện này có thể xảy ra, tùy thuộc vào quyết định cuối cùng của Hội đồng thẩm định.
Sở dĩ có không ít lo ngại việc không tìm được ca khúc xứng đáng để trao “vương miện” là bởi mặt bằng chung của các ca khúc tham gia Bài hát Việt năm qua cũng như 15 ca khúc lọt vào đêm chung kết gần như không thấy một “nhan sắc” thực sự nổi bật.
“Sáng tạo ở mảng này chưa có nhiều, lặp lại, luẩn quẩn trong những cái đã qua,” bà Kim Phương, phó giám đốc Trung tâm băng nhạc Trẻ và Hãng phim Trẻ nhận xét. “Tất yếu là như thế,” nhạc sĩ Anh Quân thẳng thắn bày tỏ quan điểm. Theo anh thì dòng ca khúc dân gian đương đại là “ngõ cụt, rất khó phát triển, thỉnh thoảng sẽ có một vài hiện tượng xuất hiện nhưng khó đi xa, khó bền vững.”
Đặc biệt với các nhạc sĩ trẻ, lực lượng chính không chỉ của Bài hát Việt mà của đời sống ca khúc Việt hiện nay, như nhận xét của Anh Quân thì viết dân gian đương đại với hầu hết chỉ là bộc phát, thử nghiệm. Điển hình như trường hợp Duy Hùng hay Lưu Thiên Hương từ pop-rock thỉnh thoảng lại “đá qua” dân gian đương đại.
So với sự thu hẹp (về số lượng) của ca khúc dòng dân gian đương đại, thì pop-rock và các phong cách nhạc mới ở Bài hát Việt có xu hướng đồng đều hơn. Nhưng vẫn thiếu vắng sự nổi bật, mang tính phát hiện.
Nếu cần tìm một ứng viên nặng ký ở dòng pop-rock và các phong cách nhạc mới Bài hát Việt 2009 có một ứng cử viên nặng ký đang được nhiều chú ý nhất, là Nguyễn Xinh Xô với "Đồng hồ treo tường" và phần thể hiện xuất sắc của Tùng Dương. Hiện nay ca khúc này đang nhận được nhiều phiếu bầu nhất cho ngôi vị Bài hát của năm 2009 qua thăm dò ngoài lề của chương trình Bài hát Việt.
Tuy có vẻ hoàn hảo hơn cả trong mảng ca khúc mang phong cách hiện đại, nhưng "Đồng hồ treo tường" cũng không hẳn là một phát hiện, nhất là một phát hiện ra một giọng điệu mang dấu ấn riêng Nguyễn Xinh Xô bởi trước đó, trong Bài hát Việt 2005, ca khúc "Giấc mơ lạ" đã làm việc đó rồi.
Bà Kim Phương và nhạc sĩ Anh Quân đều xác nhận dòng pop-rock ở Bài hát Việt 2009 tuy đông đảo, đồng đều hơn mảng dân gian đương đại, nhưng cũng không có bài thật sự nổi bật, thiếu nhân tố mới đặc sắc. Tuy nhiên cả hai cùng chung quan điểm đây là chuyện rất bình thường ở Bài hát Việt cũng như ở bất cứ lĩnh vực sáng tạo nào. “Cái gì cũng có năm này, năm kia. Parabol cũng có lúc lên lúc xuống. Mấy năm trước thu hoạch được nhiều, năm nay thu hoạch ít là chuyện thường, không đáng lo”.
Và nỗi lo đến sau
Vậy cái gì mới đáng lo? Với Bài hát Việt, một nỗi lo ngấm ngầm à nhà tài trợ và đầu tư cho những mùa sau. Một chương trình không kinh doanh, không thị trường như Bài hát Việt chắc chắn sẽ khó “sống” nếu thiếu các mạnh thường quân.
Ngoài các liveshow hàng tháng, các đêm gala, Bài hát Việt còn có nhiều chương trình phụ trợ kèm theo (Đồng hành cùng Bài hát Việt, Bình chọn Bài hát Việt, Tọa đàm...), với tổng kinh phí sản xuất ước khoảng 7-8 tỷ đồng/năm. Năm qua, nhà tài trợ chính của Bài hát Việt, hãng hàng không Indochina, gặp khó.
Tuy nhiên, điều khiến ban tổ chức lo ngại hơn cả chính là nguồn ca khúc mới dự thi có chất lượng đang cạn dần. Những năm đầu tiên khi sân chơi vừa mở ra, do “tích tụ” từ lâu vì không có đầu ra, các tác phẩm trong giới sáng tác chuyên lẫn không chuyên có chỗ “thoát” nên hầu hết những sáng tác có chất lượng, được cất ngăn kéo, ào ạt gửi về dự thi Bài hát Việt – và đã có những mùa bội thu.
Nhưng nguồn này đang cạn nhanh. “Đến năm thứ năm, trữ lượng những tác phẩm tốt đã bỏ ra hết rồi” - nhạc sĩ Lương Minh nhận xét. Ngay sau Bài hát Việt 2008, ban tổ chức đã có ý định “dừng” Bài hát Việt một năm cho các tác giả có thời gian “lắng đọng” để có nguồn cảm hứng mới khi Bài hát Việt khởi động trở lại. Tuy nhiên, đánh giá đây là một sân chơi cần thiết, có ý nghĩa xã hội lớn, Đài Truyền hình Việt Nam quyết tâm duy trì “đường bay” này nhưng sẽ thay đổi format để phù hợp với tình hình thực tế, mà cụ thể là giảm số lượng để tăng cường chất lượng.
Đến Bài hát Việt 2009, số lượng ca khúc lọt vào chung kết tháng đã giảm từ 11 bài (trước đây) xuống 7 bài. Và theo thông tin từ ban tổ chức Bài hát Việt, trong năm 2010, liveshow hàng tháng sẽ được rút gọn lại 3 tháng/lần.
Vậy là dù khó khăn tới mấy, ban tổ chức khẳng định Bài hát Việt vẫn tiếp tục “đường bay”. Tháng 3/2010 chương trình Bài hát Việt 2010 sẽ chính thức khởi động.
Kết quả sẽ chỉ được chính thức công bố vào tối mai 24/1 trong lễ trao giải, song “mất mùa” dường như là cảm giác của nhiều người về Bài hát Việt năm qua.
Chuyện bình thường?
15 bài hát lọt vào đêm chung kết Bài hát Việt 2009 có 7 quán quân của tháng, gồm: "Đồng hồ treo tường", "Một ngày mới", "Trả lại cho tôi", "Gánh hàng hoa", "Bâng khuâng", "Bước chân về đâu", "Guốc mộc"; và 8 bài khác lọt vào với “vé vớt”. Như vậy trong nhóm chính thức vào chung kết đã khuyết vắng 1: do vị trí quán quân Bài hát tháng 7 bỏ trống do không tìm được người xứng đáng.
Đây là năm thứ hai Bài hát Việt phải bỏ phiếu trắng cho "Bài hát của tháng". Còn về khả năng có thể bỏ phiếu trắng cho "Bài hát của năm 2009," nhạc sĩ Lương Minh, người của Ban tổ chức, xác nhận chuyện này có thể xảy ra, tùy thuộc vào quyết định cuối cùng của Hội đồng thẩm định.
Sở dĩ có không ít lo ngại việc không tìm được ca khúc xứng đáng để trao “vương miện” là bởi mặt bằng chung của các ca khúc tham gia Bài hát Việt năm qua cũng như 15 ca khúc lọt vào đêm chung kết gần như không thấy một “nhan sắc” thực sự nổi bật.
“Sáng tạo ở mảng này chưa có nhiều, lặp lại, luẩn quẩn trong những cái đã qua,” bà Kim Phương, phó giám đốc Trung tâm băng nhạc Trẻ và Hãng phim Trẻ nhận xét. “Tất yếu là như thế,” nhạc sĩ Anh Quân thẳng thắn bày tỏ quan điểm. Theo anh thì dòng ca khúc dân gian đương đại là “ngõ cụt, rất khó phát triển, thỉnh thoảng sẽ có một vài hiện tượng xuất hiện nhưng khó đi xa, khó bền vững.”
Đặc biệt với các nhạc sĩ trẻ, lực lượng chính không chỉ của Bài hát Việt mà của đời sống ca khúc Việt hiện nay, như nhận xét của Anh Quân thì viết dân gian đương đại với hầu hết chỉ là bộc phát, thử nghiệm. Điển hình như trường hợp Duy Hùng hay Lưu Thiên Hương từ pop-rock thỉnh thoảng lại “đá qua” dân gian đương đại.
So với sự thu hẹp (về số lượng) của ca khúc dòng dân gian đương đại, thì pop-rock và các phong cách nhạc mới ở Bài hát Việt có xu hướng đồng đều hơn. Nhưng vẫn thiếu vắng sự nổi bật, mang tính phát hiện.
Nếu cần tìm một ứng viên nặng ký ở dòng pop-rock và các phong cách nhạc mới Bài hát Việt 2009 có một ứng cử viên nặng ký đang được nhiều chú ý nhất, là Nguyễn Xinh Xô với "Đồng hồ treo tường" và phần thể hiện xuất sắc của Tùng Dương. Hiện nay ca khúc này đang nhận được nhiều phiếu bầu nhất cho ngôi vị Bài hát của năm 2009 qua thăm dò ngoài lề của chương trình Bài hát Việt.
Tuy có vẻ hoàn hảo hơn cả trong mảng ca khúc mang phong cách hiện đại, nhưng "Đồng hồ treo tường" cũng không hẳn là một phát hiện, nhất là một phát hiện ra một giọng điệu mang dấu ấn riêng Nguyễn Xinh Xô bởi trước đó, trong Bài hát Việt 2005, ca khúc "Giấc mơ lạ" đã làm việc đó rồi.
Bà Kim Phương và nhạc sĩ Anh Quân đều xác nhận dòng pop-rock ở Bài hát Việt 2009 tuy đông đảo, đồng đều hơn mảng dân gian đương đại, nhưng cũng không có bài thật sự nổi bật, thiếu nhân tố mới đặc sắc. Tuy nhiên cả hai cùng chung quan điểm đây là chuyện rất bình thường ở Bài hát Việt cũng như ở bất cứ lĩnh vực sáng tạo nào. “Cái gì cũng có năm này, năm kia. Parabol cũng có lúc lên lúc xuống. Mấy năm trước thu hoạch được nhiều, năm nay thu hoạch ít là chuyện thường, không đáng lo”.
Và nỗi lo đến sau
Vậy cái gì mới đáng lo? Với Bài hát Việt, một nỗi lo ngấm ngầm à nhà tài trợ và đầu tư cho những mùa sau. Một chương trình không kinh doanh, không thị trường như Bài hát Việt chắc chắn sẽ khó “sống” nếu thiếu các mạnh thường quân.
Ngoài các liveshow hàng tháng, các đêm gala, Bài hát Việt còn có nhiều chương trình phụ trợ kèm theo (Đồng hành cùng Bài hát Việt, Bình chọn Bài hát Việt, Tọa đàm...), với tổng kinh phí sản xuất ước khoảng 7-8 tỷ đồng/năm. Năm qua, nhà tài trợ chính của Bài hát Việt, hãng hàng không Indochina, gặp khó.
Tuy nhiên, điều khiến ban tổ chức lo ngại hơn cả chính là nguồn ca khúc mới dự thi có chất lượng đang cạn dần. Những năm đầu tiên khi sân chơi vừa mở ra, do “tích tụ” từ lâu vì không có đầu ra, các tác phẩm trong giới sáng tác chuyên lẫn không chuyên có chỗ “thoát” nên hầu hết những sáng tác có chất lượng, được cất ngăn kéo, ào ạt gửi về dự thi Bài hát Việt – và đã có những mùa bội thu.
Nhưng nguồn này đang cạn nhanh. “Đến năm thứ năm, trữ lượng những tác phẩm tốt đã bỏ ra hết rồi” - nhạc sĩ Lương Minh nhận xét. Ngay sau Bài hát Việt 2008, ban tổ chức đã có ý định “dừng” Bài hát Việt một năm cho các tác giả có thời gian “lắng đọng” để có nguồn cảm hứng mới khi Bài hát Việt khởi động trở lại. Tuy nhiên, đánh giá đây là một sân chơi cần thiết, có ý nghĩa xã hội lớn, Đài Truyền hình Việt Nam quyết tâm duy trì “đường bay” này nhưng sẽ thay đổi format để phù hợp với tình hình thực tế, mà cụ thể là giảm số lượng để tăng cường chất lượng.
Đến Bài hát Việt 2009, số lượng ca khúc lọt vào chung kết tháng đã giảm từ 11 bài (trước đây) xuống 7 bài. Và theo thông tin từ ban tổ chức Bài hát Việt, trong năm 2010, liveshow hàng tháng sẽ được rút gọn lại 3 tháng/lần.
Vậy là dù khó khăn tới mấy, ban tổ chức khẳng định Bài hát Việt vẫn tiếp tục “đường bay”. Tháng 3/2010 chương trình Bài hát Việt 2010 sẽ chính thức khởi động.
|
Sáng 21/1, ban giám khảo báo chí đã bỏ phiếu bầu "Đồng hồ treo tường" ở vị trí "Bài hát của năm"; Bài hát mang phong cách dân gian đương đại nổi bật: "Phố thị"; Bài hát mang phong cách pop-rock đương đại nổi bật: "Một ngày mới", Bầu chọn của báo chí chỉ có giá trị bằng một lá phiếu trong Hội đồng Thẩm định.
|
(TT&VH/Vietnam+)